Հին Հռոմ

Առաջադրանք 1.

Հին Հռոմ

Նկարագրիր Ապենինյան թերակղզու աշխարհագրական դիրքը, բնակլիմայական պայմանները/Ճամփորդիր դեպի Իտալիա Google Maps ծրագրով :

Եվրոպայի խոշորագույն թերակղզիներից։ Գտնվում է աշխարհամասի հարավում և ողողվում է Միջերկրական ծովի ջրերով։ Թերակղզում են գտնվում Իտալիա, Սան Մարինո և Վատիկան պետությունները։

Ապենինյան թերակղզի

Պատմիր Հռոմի հիմնադրման ավանդության մասին, ներկայացրու նաև քո հորինած ավանդությունը Հռոմի մասին:

Հռոմը աշխարհի հնագույն քաղաքներից է, որն ստացել է «հավերժական քաղաք» անունը։ Այն իր անվանումը ստացել է քաղաքի առասպելական հիմնադիրներից մեկի՝ Հռոմուլոսի անունից։ Ըստ ավանդության՝ Հռոմը հիմնադրվել է մ.թ.ա. 753 թվականին։Քաղաքի խորհրդանիշն էգ գայլն է, որը, ավանդության համաձայն, կերակրել է մանուկ եղբայրներ Հռոմուլոսին ու Հռեմոսին: Հին աշխարհի պատմության մեջ Հռոմը հիշատակվում է որպես խոշորագույն քաղաք և հզոր տերության՝ Հին Հռոմի մայրաքաղաք: VI–VIII դարերում այն Բյուզանդիայի գերիշխանության տակ էր:

Չնայած այն հանգամանքին, որ Հռոմում են գտնվում Վատիկանը և սբ. Պետրոսի տաճարը՝ Հռոմի մայր տաճարը՝ սբ. Հովհաննես Լատերանի բազիլիկան գտնվում է քաղաքի կենտրոնից հարավ-արևելք։ Հռոմում կան ընդհանուր առմամբ 900 եկեղեցիներ, ինչպիսիք են Սանտա Մարիա Մաջորե բազիլիկան, սբ. Պողոսի բազիլիկան, Սան Կլեմենտի բազիլիկան, Հիսուսի եկեղեցին և այլն։ Քաղաքի տակ են գտնվում նաև հին կատակոմբներ:Մեծ կարևորություն ունեցող բազմաթիվ կրոնական ուսումնական կենտրոններ՝ Հայրապետական Լատերան համալսարանը, Հայրապետական աստվածաշնչյան ինստիտուտը, Հայրապետական Գրիգորյան համալսարանը և Հայրապետական արևելյան ինստիտուտը։

Ներկայացրու վաղ պատմական Հռոմի կառավարման համակարգը:

Դիոկղետիանոսը զգաց, որ միայնակ կառավարել հսկա կայսրությունն անհնար է, և այդ պատճառով կայսրությունը կիսեց երկու հավասարազոր կայսրերի միջև, ովքեր սկսեցին կրել «Օգոստոս» տիտղոսը։ Նրա բաժանման հիման վրա հետագայում ստեղծվեցին Արևմտա և Արևելահռոմեական կայսրությունները։ 293 թ. այդ բաժանումն ավելի խորացավ, քանի որ յուրաքանչյուր «Օգոստոս» ընտրեց ենթակայսրերի՝ «Կեսարների», որպեսզի ապահովի ժառանգների։ Այս կառավարման համակարգը հետագայում հայտնի դարձավ որպես Տետրարխիա («չորսի իշխանություն») կամ Չորրորդապետություն։

Տվյալ պետական միավորման երկարատև գոյատևման շնորհիվ, հռոմեական մշակույթը, օրենքներն ու կառավարման համակարգը մեծ ազդեցություն ունեցան Հռոմեական կայսրության տարածքում ապրող ժողովուրդների վրա։

Տրիբունական իրավունքները (որոնք նման էին հանրապետության շրջանի պլեբեյների տրիբունի իրավունքներին) կայսրին իրավունք էին տալիս ղեկավարելու ամբողջ քաղաքացիական կառավարման համակարգը, ներառյալ սենատը :

Ներկայացրու քո վերաբերմունքը Սերվիոս Տուլիոսի բարենորոգումների մասին:

Հռոմի արքա Սերվիոս Տուլիոսը Ք. ա. VI դ. կեսերին բարենորոգումներ կատարեց. Իրականացրեց տարածքային և վարչական բաժանում:Քաղաքացիներին բաժանեց դասերի ըստմարդկանց եկամուտի:Այդ բարենորոգումները տեղիք տվին ներքին հակասությունների:Դրանից օգտվելով՝ Հռոմի վերջին արքան՝ տարքվինիոսը, որոշեց աշխանությունը կենտրոնացնել իր ձեռքում: Նա իրեն վեր դասելով օրենքներից բռնություններ գործդրեց: Արդյունքում Հռոմի բնակչությունը Ք. ա. 510 թ. արքային արտաքսեց: Հետո ծերակույտը որոշեց, որ Հռոմում էլ արքա չի լինելու, ծերակույտից ընտրվելու են որոշ մարդիկ և կառավարելու երկիրը (Կոնսուլները):

Դիտել տեսանյութը. Древний Рим за 20 минут, պատասխանել հարցերին

Реконструкция древнего города Рим/դիտել/

Աղբյուրները՝ Համաշխարհային պատմություն, էջ 105-109, համացանց

Առաջադրանք 2

Հռոմեկան քաղաք-պետությունը Ք.ա. 5-3-րդ դարեր

Պատրիկների և պլեբեյների պայքարըՊատրիկները իրավահավասար էին և պետության նկատմամբ ունեին հավասար պարտավորություններ:Սակայն ժամանակի ընթացքում այլ վայրերից Հռոմում էին վերաբնակվել բազմաթիվ մարդիկ: Վերաբնակվածները չունեին Հռոմի քաղաքացու կարգավիճակ: Այլ խոսքով` նրանք չէին կարող օգտվել հասարակական դաշտից, մասնակցել պետական մարմինների աշխատանքներին: Պատրիկները նրանց բոլորին արհամարհանքով անվանում էին պլեբեյներ՝ եկվորներ:Ք.ա. V դարի սկզբից մինչև Ք.ա. III դարի կեսերը պլեբեյները պայքարում էին իրավահավասարության համար: Ի վերջո նրանք հասան իրենց նպատակին՝ ստիպելով պատրիկներին գնալ զիջումների: Նրանք իրավունք ձեռք բերեցին ստանալու հողակտոր, մասնակցելու Աշխարհաժողովին, ընտրվելու Ծերակույտի (սենատի) կազմում, զբաղեցնելու բարձրագույն պետական, ռազմական և քրմական պաշտոններ: Վերացվեց պարտային ստրկությունը: Օրինականացվեց պատրիկների և պլեբեյների ամուսնությունը: Ստեղծվեցին գրավոր օրենքներ՝ այսպես կոչված Տասներկու տախտակների օրենքները:Պատրիկների և պլեբեյների աստիճանական միավորմամբ կազմավորվեց միասնական հռոմեական ժողովուրդը: Պատրիկների և պլեբեյների վերնախավից ձևավորվեց նոր ավագանի:

Նկարագրել, համեմատել պատրիկների, պլեբեյների իրավունքները:

Տուր «հանրապետություն» հասկացության բացատրությունը:

հանրապետություն — պետական կառուցվածքի ձև, որի ժամանակ իշխանության գերագույն մարմիններն ընտրվում են որոշակի ժամանակով, հասարակապետություն:

Պատմիր հռոմեական բանակի կառուցվածքի մասին:

՛՛Հռոմեական բանակ՛՛ անվանումը շուրջ 2.000 տարի գործնականում կրել է մի կազմակերպություն՝ Հռոմեական զինված ուժերը, որոնք այդ ընթացքում ենթարկվել են բազում փոփոխությունների թե՛ կազմության ու կառուցվածքի, թե՛ սպառազինության ու մարտավարության տեսակետներից, սակայն, միաժամանակ պահպանելով իրենց դարավոր ավանդույթների միջուկը։

Բանակի կազմակերպական կառուցվածքի և մարտավարության վերաբերյալ հիմնական գրական աղբյուրը այս փուլում Հուլիոս Կեսարի երկերն են, անձ, որն այդ ժամանակաշրջանի՝ իշխանության համար պայքարող հռոմեական ռազմական առաջնորդների շարքի առավել ակնառու ներկայացուցիչն էր։ 

Աղբյուրները’ Համաշխարհային պատմություն, էջ 110-114, համացանց

Լրացուցիչ աշխատանք/թարգմանություն ապրիլի 18-30-ը/

Римская империя. Древний Рим/

«Ցիցերոնի 20 իմաստուն մտքերը»-թարգմանություն